PUBLICATIE

De Transformatieve Overheid

Een unieke inkijk in de dilemma’s van een ambtenaar. Rik Braams analyseert in zijn promotieonderzoek de rol van de overheid bij grote transities. Rik heeft zijn onderzoeksactiviteiten gecombineerd met zijn werk als beleidsadviseur bij het ministerie van Infrastructuur en Water. Uit zijn onderzoek blijkt dat de overheid transitietaken niet goed kan uitvoeren door huidige bestuurlijke tradities. Hij diept twee transitietaken uit die het moeilijkst zijn om uit te voeren. Deze twee cruciale taken leiden tot ongemak bij ambtenaren en zorgen ervoor dat transities niet goed van de grond komen. Om welke taken gaat het? En hoe kunnen ambtenaren op legitieme wijze aan de slag met transitietaken?

Rik zet een historisch perspectief op bestuurlijke tradities af tegen de transitietaken. Bestuurlijke tradities geven ambtenaren legitimiteit om te handelen. Richting en invulling geven aan transities vinden veel ambtenaren een lastige taak. Dat komt omdat de bestuurlijke tradities voorschrijven dat een ambtenaar willekeur moet voorkomen (klassieke bureaucratie), de markt haar werk moet laten doen (neoliberalisme) en partijen uit de samenleving om tafel moet brengen om draagvlak te vinden (netwerkgovernance). Zo zei een van zijn respondenten: ‘Hoe zorgen we voor snelheid en massa zonder onze democratische principes overboord te gooien?’

Uit zijn analyse van de recente literatuur blijkt dat transitiewetenschappers vijf hoofdtaken zien voor de overheid: richting geven, een governancestructuur creëren, het nieuwe ondersteunen, het dysfunctionele afbreken en interne capaciteiten en structuren ontwikkelen. Al deze taken zijn nodig om transities te laten slagen. Voor ambtenaren zijn twee van deze hoofdtaken nauwelijks uit te voeren: richting geven en het dysfunctionele afbreken. Ambtenaren ervaren bij deze twee taken – richting geven en het disfunctionele afbreken – te weinig legitimiteit vanuit bestuurlijke tradities.

Daarom stelt hij dat een nieuwe bestuurlijke traditie nodig is die hij in zijn promotieonderzoek de transformatieve overheid noemt. Maar hoe geef je dit in de praktijk gestalte? Hoe kan je als ambtenarij een rol pakken bij systemische veranderingen?

Om zijn onderzoek toegankelijk te maken voor ambtenaren en andere transitieprofessionals, heeft hij gekozen om een tijdschrift uit te brengen. Hierin laat hij ook andere collega’s en deskundigen aan het woord.

Dit is ook interessant

PUBLICATIES
Advies Acceleratie Maatschappelijk Verdienvermogen

Lees hier het advies voor een aanpak om bedrijven, die een oplossing bieden voor urgente maatschappelijke opgave, sneller in staat te stellen om hun innovaties op te schalen naar de markt.

PUBLICATIES
De Transformatieve Overheid

Rik Braams onderzoekt de rol van de overheid bij grote transities. Een belangrijke stakeholder bij het realiseren en opschalen van innovaties. In zijn toegankelijke tijdschrift krijg je een uniek inkijkje in de dilemma’s van een ambtenaar.

PUBLICATIES
Magazine Ontwerpkracht

Een digitaal magazine van innovatieprogramma Agenda Stad (www.agendastad.nl) dat volledig in het teken staat van: Ontwerpkracht.

PUBLICATIES
PIT Magazine - Maatschappelijk Verdienvermogen

Dit magazine uitgebracht door Regieorgaan SIA laat goed zien welke rol hogescholen hebben bij de realisatie van meer maatschappelijk verdienvermogen.

PUBLICATIES
Versnellen en opschalen van Maatschappelijk Verdienvermogen

Regionale innovatie-ecosystemen in heel Nederland zijn benaderd met de vragen: wat zijn succesfactoren en knelpunten voor maatschappelijk verdienvermogen?

PUBLICATIES
Maatschappelijk Verdienvermogen: zo doe je dat!

Centraal in deze reader staat de ‘hoe’. Welke methodieken, zijn op dit moment praktisch bruikbaar?