Menu
De Nederlandse popsector kent vele zwaktes die een negatieve impact hebben op haar verandervermogen en toekomstbestendigheid. Dit werd tijdens de Covid pandemie pijnlijk duidelijk. Omzetten daalden en SME’s en freelancers waren onvoldoende weerbaar tegen de impact van de pandemie. Om de systemische zwakten van de popsector aan te gaan is een systemische benadering ontwikkeld die gaat over het vermogen van de muzieksector om te gaan met verandering en crisis. In dit onderzoekstraject wordt deze benadering genaamd ‘Seeds of Change’ nader ontwikkeld en gepoogd antwoord te geven op de vraag: Hoe kan het Nederlandse muziekecosysteem transformeren naar een veerkrachtigere sector? Hierbij wordt gekeken naar initiatieven met een hoog transformatief potentieel.
Nederland beschikt over een waardevolle en innovatieve popsector welke een bijdrage levert aan het (mede) oplossen van tal maatschappelijke vraagstukken en economische uitdagingen. Zo kan de popsector een stevige steen bijdragen aan de lokale werkgelegenheid onder jongeren, kan het een economische multiplier zijn en vormt het een laagdrempelige discipline voor cultuurparticipatie, met alle maatschappelijke voordelen van dien.
Echter, het Nederlandse popecosysteem kent vele zwaktes die een negatieve impact hebben op haar verandervermogen en de toekomstbestendigheid. Er is met name een lange historie van precaire arbeidsvoorwaarden en kwetsbare verdienmodellen die zorgen voor systemische zwaktes. Hierdoor is bijvoorbeeld de Covid pandemie extra hard aangekomen in de popsector. De sector rapporteerde in 2020 bijvoorbeeld een omzetdaling van 60 tot 70% met daarbij de kanttekening dat sommige delen van de sector, zoals de live industrie, disproportioneel veel harder zijn geraakt dan anderen, zoals de recorded music industrie.
Los van deze directe impact, heeft de pandemie de reeds bestaande socio-economische ongelijkheden versterkt. De precaire situatie van veel freelancers en SME’s werd nog precairder, terwijl grote corporaties en overheid gesubsidieerde instellingen veel beter in staat waren om weerstand te bieden aan de impact van de pandemie. Muziekprofessionals geven dan ook aan dat de toekomst van de sector inclusiever en bestendiger moet zijn.
Om deze systemische zwaktes op te lossen hebben onderzoekers van de Erasmus Universiteit een systemische benadering ontwikkeld die zich richt op de veerkracht van het muziekecosysteem, ofwel het vermogen van de sector om te gaan met verandering en crises. Een veerkrachtige sector is in een toekomstbestendige sector, en beter in staat om te gaan met de verschillende veranderopdrachten die haar te wachten staan. De overkoepelende vraag waarbinnen het onderzoekstraject plaatsvindt is dan ook: Hoe kan het Nederlandse muziekecosysteem transformeren naar een veerkrachtigere sector?
Voor dit project wordt onderzoek gedaan doen naar elementen in het systeem waar de transformatie richting een veerkrachtigere toekomst kan starten. Deze elementen worden Seeds of Change genoemd. Het onderzoek bouwt voort op eerder onderzoek naar veerkracht.
Seeds of Change worden gedefinieerd als initiatieven (economisch, sociaal, technologisch, artistiek of combinatie hiervan) met een hoog transformatief potentieel die op dit moment niet dominant of prominent zijn in de sector. In de afbeelding hieronder zie je een schematische weergave van de Seeds of Change methode.
KEMs -afgekort van Key Enabling Methodologies– zijn ontwerpmethoden die innovaties en interventies helpen ontwikkelen die ons anders helpen kijken, denken, doen en die onze leefwereld helpen vormgeven. Deze (ontwerp)methoden bieden professionals een effectieve en gerichte aanpak bij het ontwikkelen van innovaties en interventies. Zo dragen KEMs bij aan het teweegbrengenvan de benodigde veranderingen.
Seeds of a good Anthropocene methode:
Deze methode wordt gebruikt voor de identificatie en verzameling van Seeds. In het Nederlandse popmuziekecosysteem wordt een zoektoek naar Seeds vormgegeven, om zo tot een “Seedbank” te komen. De Seeds die de onderzoekers zoeken moeten bijdragen aan de veerkracht van het popmuziekecosysteem als geheel aan de ene kant, en een maatschappelijke bijdrage hebben aan de andere kant. Binnen deze bandbreedte beginnen de onderzoekers met het formuleren van een aantal criteria waaraan de Seeds moeten voldoen. Dit resulteert in een overzicht van Seeds in een aantal domeinen, zie afbeelding.
Three Horizons methode:
De gevonden initiatieven hebben een potentieel voor systeemtransformatie. Deze transformatie gebeurt echter niet in het luchtledige, maar is onderdeel van een regime change. Deze regime change wordt in kaart gebracht door het Three Horizons model, dat is ontwikkeld door Sharpe et al (2016) om een transformatieve verandering te faciliteren en om met systemische complexiteit en onzekerheid te werken. Het doel van deze methode is om inzichtelijk te maken waar de systemische vernieuwing zit, wat er uitgefaseerd wordt, waar mogelijke plekken van conflict zijn, en welke omstandigheden er gecreëerd moeten worden om Seeds te laten ontkiemen en uitgroeien. Hiermee krijgt de transformatie een plaats en richting.
Resilience Canvas methode:
Deze methode wordt tijdens het onderzoek in samenwerking met Art-Up ontwikkeld. Art-Up is een start-up accelerator die gespecialiseerd is in het opschalen en verder ontwikkelen van startende, innovatieve organisaties uit de CCI’s. Ze kijken hierbij enerzijds naar het economisch potentieel van deze organisaties, en anderzijds naar de maatschappelijke bijdrage. Het Resillience Canvas stelt ons in staat de geïdentificeerde Seeds to optimaliseren m.b.t. hun eigen veerkracht en hun bijdrage aan de veerkracht van het systeem. Het ontwikkelde Resilience Canvas wordt in de Art-Up Incubator getest en gevalideerd middels deelname van twee van de gevonden Seeds, en een serie aan workshops en sessies die gericht zijn op veerkracht.
De ontwikkeling van deze methode is een van de centrale innovaties van dit onderzoek, en zal uiteindelijk een concrete deliverable vormen die beschikbaar wordt gesteld aan de sector.
VRAGEN?
kiamv@clicknl.nl
ORGANISATIE
KIA Maatschappelijk Verdienvermogen
OP DE HOOGTE BLIJVEN?
Wil jij af en toe een e-mail ontvangen met
daarin ontwikkelingen, cases en meer over maatschappelijke verdienvermogen?
POWERED BY
MAATSCHAPPELIJK VERDIENVERMOGEN | 2024
VOLG ONS